Next: JAN
Up: DE
BOEKEN Previous: DE
BOEKEN
ERIK
Kijkend door mijn lijstjes - jullie vermoedden het vast al, dat doe ik
graag - valt me iedere keer hetzelfde op. Het is zo'n bonte verzameling
van onberispelijke werkjes. Politiek correcte lijsten zou je haast kunnen
zeggen. Dit is waarschijnlijk een gevolg van mijn aangeboren respect voor
de critici (mensen die er meer verstand van zouden hebben dan ik). Maar
al te vaak heb ik me laten leiden door hun mening over wat goed of slecht
is. Het valt niet mee dit op te biechten. Aan de andere kant zijn er de
laatste tijd steeds minder critici, die het met me eens zijn over tal van
zaken. Laten we dat als een goed teken beschouwen. Dit neemt niet weg dat
de lijsten absoluut zijn samengesteld naar waar ik het meeste plezier aan
beleefde.
Verder komt niet een keer een artiest twee keer terug in de lijsten.
In mijn shortlist waren er al sowieso niet zoveel terugkerende namen. Die
paar, tweede beste-lingen heb ik voor de vorm verwijderd verwijderd. Ook
telde bijna elke lijst dertig titels. Om alles in harmonie te smeden, kwamen:
'The New York Trilogy' van Paul Auster, 'Robinson Crusoe' van Daniel Defoe
en 'A Case of Lone Star' van Kinky Friedman, niet verder dan de shortlist.
Bij deze, eervolle vermeldingen.
-
Lord Jim 1900 J. Conrad
-
De Donkere Kamer van Damokles 1958 W.F. Hermans
-
The Great Gatsby 1925 F.S. Fitzgerald
-
On The Road 1957 J. Kerouac
-
The World according to Garp 1976 J. Irving
-
Frankenstein 1818 M. Shelley
-
Lolita 1955 V. Nabokov
-
The Diamond Age 1995 N. Stephenson
-
20.000 Mijlen onder Zee 1870 J. Verne
-
The Acid House 1994 I. Welsh
-
Call of the Wild 1903 J. London
-
Plexus 1963 H. Miller
-
Das Parfum 1985 P. Süskind
-
A Clockwork Orange 1962 A. Burgess
-
Of Mice and Men 1937 J. Steinbeck
-
The Fall 1956 A. Camus
-
My Uncle Oswald 1979 R. Dahl
-
Have Spacesuit...Will Travell 1958 R.A. Heinlein
-
God's Grace 1982 B. Malamud
-
A Fine Balance 1995 R. Mistry
-
The Dark Tower: I & II 1982/7 S. King
-
The Fanman 1974 W. Kotzwinkle
-
Dr. DeMarr 1990 P. Theroux
-
Touching the Void 1988 J. Simpson
-
High Fidelity 1995 N. Hornby
-
The Secret Diary of Adrian Mole 13 3/4 1982 S. Townsend
-
The Day of The Triffids 1951 J. Wyndham
-
Dracula 1897 B. Stoker
-
Bright Lights, Big City 1984 J. McInerny
-
Dr Jekyll and Mr Hyde 1886 R.L. Stevenson
Nawoord:
Als begeleidend stukje wil ik een toelichting geven over wat de boeken
in mijn top tien zo bijzonder maakt. Dit is geen gemakkelijk karwei. De
vele gevoelens die je tijdens het lezen van zo'n boek kan hebben zijn moeilijk
in een paar regels te vatten. Daarbij geldt voor zes van de tien dat het
vijf of meer jaar geleden is dat ik ze heb gelezen. Van tien naar één:
-
The Acid House. Nog maar pas gelezen en nu al in de top tien. Deze verhalenbundel
is stukken leesbaarder dan Welsh' fragmentarische 'Trainspotting'. In de
vorm van korte verhalen komen de wonderbaarlijke en hoogst originele hersenspinsels
van Welsh het best tot hun recht. Ze zijn met zoveel humor, kracht en brutaliteit
geschreven dat ik vaak nauwelijks kon wachten om met het volgende verhaal
te beginnen.
-
20.000 Mijlen Onder Zee ['Vingt Mille Lieues sous Les Mers'] - 'Oostelijk
en Westelijk Halfrond'. Bij het lezen van de vertaling, doet het boek ietwat
stoffig aan. Net als met alle klassiekers is het vooral het verhaal dat
zo haar stempel op de boeken en cultuur daarna heeft gedrukt. Zo wordt
het lezen een feest van herkenning. Maar dat is lang niet alles of misschien
nog het minste dat zo tot de verbeelding spreekt. Deze klassiekers, met
in dit geval de onvermijdelijke gravures, zijn zeer effectieve tijdmachines
die je in mum van tijd transporteren naar het tijdperk waarin het geschreven
werd.
-
The Diamond Age - 'or, A Young Lady's Illustrated Primer'. Dit boek heeft
alles in zich wat het lezen van Sience Fiction zo aantrekkelijk maakt.
Stephenson fantaseert een, niet te onwaarschijnlijke, toekomst waarin nano-technologie
een nieuw tijdperk heeft ingeluid. En ook al heeft hij dit prachtig vormgegeven
en schetst hij op tal van vlakken (economisch, sociaal, technologisch,
demografisch, etc) vindingrijke beelden, hij verliest zich er niet in.
Het gaat nog steeds om de hoofdpersonen die onmogelijk onsympathiek gevonden
kunnen worden. Zijn persoonlijke stokpaardje, computertalen, wordt er ook
nog eens op bijzonder originele wijze in verweven. Wat het voor mij zo
geweldig maakte was zijn gevoel voor humor zodat er haast op elke pagina
wat te gniffelen valt. Zijn (door zijn critici ook wel genoemde) 'Hipper-than-thou'
schrijfstijl maakt het tot honderd procent onversneden leesvoer.
-
Lolita. Lolita staat op de lijst omdat ik me herinner dat ik het zo ontzettend
mooi geschreven vond. En natuurlijk zat er een bepaald soort humor in dat
ik erg kan waarderen. Het verhaal (dat op zich niet eens zoveel voorstelt)
is met verve neergezet. Het taboe is zo langzamerhand wel van het onderwerp
verdwenen maar het boek heeft daardoor niets aan kracht verloren.
-
Frankentstein - 'or, The Modern Prometheus'. Een van de eerste Wordsworth
Classics die ik las en een beetje de reden waarom ik zo ontzettend veel
van die 'goedkope' classics heb gekocht (waarvan ik er toch nog een stuk
of twaalf heb gelezen). Classics bleken geen stoffige melodrama's maar
vol met actie, psychologische diepgang, humor en mooie schrijftaal! En
net als met Jules Verne zorgt de klassieke status voor de rest van de betovering.
Een van de weinige schrijfsters in mijn top dertig (twee in totaal, ligt
dit nou aan mij?).
-
The World According to Garp. Op de middelbare school gelezen, zoals dat
hoort met dit boek. Het heerlijke 'be all you can be' -gevoel heeft je
nog helemaal in zijn greep. Later heb je dat ook nog wel alleen is de realiteit
wat minder romantisch en wat nadrukkelijker aanwezig. In Irving's oeuvre
is dit het beste wat je kan lezen. Alles wat zijn boeken krachtig kan maken
zit er in. Het is dan ook jammer dat zijn boeken zo op elkaar lijken, vergelijking
met Grap is voor de andere romans niet te weerstaan. Ze zijn daarom ook
overbodig. Irving's humor en compassie voor Garp in een wereld die zo vreemd
is dat ie bijna echt lijkt, hebben dit boek destijds met stip op één
doen belanden (voor de goede orde, toen hield ik nog geen lijstje bij).
-
On the Road. Dit moet ik echt nog eens gaan herlezen. Toen ik het las,
in mijn eerste jaar in Groningen, was ik er nog net niet helemaal aan toe.
Qua kennis van de Engelse taal en wat betreft het gevoel voor avontuur,
voor 'being on the road'. Staat er in voor alle overduidelijke redenen.
-
The Great Gatsby. De film kan ik maar beter nooit gaan zien want er is
haast geen boek dat sterker tot mijn verbeeldingskracht heeft gesproken
dan deze. Door die geweldige schrijfstijl en de troosteloze hoofdfiguren
uit die schitterende 'Jazz Age' laat het boek een onuitwisbare indruk achter.
Moet gezegd worden dat het dringend aan een derde leesbeurt toe is. Ik
ben de helft van het verhaal alweer kwijt.
-
De Donkere Kamer van Damokles. Mijn kennis van het vaderlands literatuurgebied
is nihil. Maar één ding weet ik wel, dit is de mooiste roman
ooit geschreven in dit kikkerlandje. Hermans' boeken vind ik lang niet
altijd leuk. Zijn leuke boeken vind ik nog niet meteen briljant maar dit
was een schot in de roos. De actierijke zoektocht van burgermannetje Osewoudt
tijdens de tweede wereldoorlog staat zo bol van de metaforen en bevat zoveel
voer tot nadenken dat je het eigenlijk één keer per jaar
zou moeten herlezen. Het verhaal over die claustrofobische wereld van de
hoofdpersoon's zoektocht naar 'ik', dwingt bijna tot lezen.
-
Lord Jim. Ik wil het boek graag herlezen want ik las het pas één
keer, lang geleden. Ik ben al bijna alles weer vergeten. Toch staat het
voor mij zonder meer vast dat dit op nummer één moet. Hoewel
het destijds nog een beetje hooggegrepen was (literair gezien) nam de wereld
van Jim mij zo in beslag dat ik er nauwelijks aan kon ontsnappen. Conrad's
stijl was zo mooi en boeiend dat ik ook andere boeken van hem ben gaan
lezen. Die intrigeerden toch een stuk minder (met als dieptepunt 'Nostromo'
waar ik niet doorheen kwam, maar misschien had me iets geduldiger moeten
opstellen).
Naar de top van mijn lijstje kijkend zijn het toch vooral boeken over eenlingen,
al dan niet uitgekotst door de maatschappij, op zoek naar hun ware identiteit.
Wat zegt dat nou over mij? Of hebben de meeste goede en intrigerende boeken
nu eenmaal vergelijkbare thema's? Het feit dat ik eigenlijk niet weet wat
dit over mij zegt, zegt al genoeg.
Next: JAN
Up: DE
BOEKEN Previous: DE
BOEKEN
Remco Godfried Theo Zegers
1999-12-14